“Mensen gedragen zich het liefst op een manier die past bij hun identiteit”, zegt Meijer. “Voor sommige rokers is het roken een belangrijk deel van wie ze zijn. Roken past echt bij hoe ze zichzelf zien. Anderen zien zichzelf juist als niet-roker. Rokers die zichzelf kunnen zien als niet-roker, zullen meer geneigd zijn om te stoppen. Die nieuwe identiteit als niet-roker is eigenlijk een ‘toekomstige zelf’. We weten dat een duidelijk beeld van het ‘toekomstige zelf’ heel motiverend kan werken voor gedragsverandering.”
Al decennialang is bekend dat roken niet gezond is. Waarom blijven mensen dan toch roken, of slagen ze er niet in om blijvend te stoppen met roken? Onderzoek naar de identiteit als roker is al eerder gedaan; een identiteit als niet-roker onderzoeken is nieuw. Hoe komt het dat je jezelf op een bepaalde manier ziet? Wat voor invloed heeft het op je gedrag? En hoe verandert ‘wie je bent’ als je gedrag verandert? Hierover zegt Meijer: “Uit mijn onderzoek blijkt dat de identiteit als roker of niet-roker in de loop van de tijd kan veranderen. Gemiddeld gezien rokers zichzelf steeds meer als roker, terwijl ex-rokers zichzelf steeds minder als roker zien.”
Stoppen hoeft volgens haar niet per se te leiden tot een verandering in identiteit. Ex-rokers hebben een grotere kans op terugval als die identiteit niet verandert. Terwijl het ex-rokers wel lukt om gestopt te blijven als ze zichzelf steeds meer zien als niet-roker. Lager opgeleiden blijken meer moeite te hebben met een niet-rokersidentiteit. Ze zien zichzelf sterk als roker, maar minder makkelijk als niet-roker.
Het is aan de gezondheidspsychologie om meer aandacht te vestigen op identiteit, omdat het uiteindelijk een belangrijke voorspeller kan zijn van gedrag. Meijer hoopt dat door dit onderzoek uiteindelijk meer rokers kunnen stoppen. Met de resultaten ervan wil ze behandelingen of interventies ontwikkelen.
Bron: Nationale Zorggids
