Volgens Hanna Willems, voorzitter van de NVKG, zijn de richtlijnen nodig omdat die signalen in de praktijk lastig te herkennen zijn. Ze zijn bedoeld om huisartsen, medisch specialisten, medewerkers van de Spoedeisende Hulp (SEH) en andere zorgverleners alerter te maken op signalen van financieel misbruik. De richtlijnen zijn onderdeel van algemene richtlijnen voor ouderenmishandeling.
Somberheid, hulpeloosheid en afhankelijkheid bij een patiënt kunnen wijzen op een situatie van financieel misbruik. Vooral eenzame ouderen die voor sociale contacten en hulp afhankelijk zijn van anderen, lopen risico op financiële uitbuiting. Ouderen met (beginnende) dementie zijn extra kwetsbaar. Zélf hebben ze vaak niet in de gaten dat hun verstandelijke vermogens achteruit gaan.
Bij de tipgevers van De Monitor (programma KRO-NCRV) gingen de alarmbellen af toen zij vermoedens kregen van financiële uitbuiting van hun hoogbejaarde vaders. Zij maken zich ernstige zorgen. Lijdzaam moeten zij toezien hoe de nieuwe vriendin of de huishoudster van vader hen inpalmt, isoleert en misbruik van de situatie maakt. Juridische stappen halen niets uit en ook huisartsen en andere zorgprofessionals kunnen weinig betekenen.
In situaties van financiële uitbuiting kan bewind worden aangevraagd bij de kantonrechter. Een bewindvoerder neemt dan de bankzaken en het beheer van het vermogen over. Bewindvoering wordt pas toegekend als de rechter iemand wilsonbekwaam heeft verklaard. Als een rechter oordeelt dat de betrokkene (nog) wél wilsbekwaam is, kan het misbruik aanhouden.
In Nederland zijn 270.000 mensen dement. Van deze mensen woont 70 procent thuis en wordt verzorgd door familie of naasten. Per jaar worden er ongeveer 30.000 ouderen slachtoffer van financieel misbruik.
Bron: Nationale Zorggids
