Een probleem dat veel onderschat wordt: ondervoeding bij ouderen

Geplaatst op: 4 mei 2023

Er zijn veel ouderen in Nederland die risico lopen op ondervoeding. Dit probleem komt niet alleen voor bij ouderen die nog thuis wonen, maar ook in zorginstellingen en ziekenhuizen. Hoewel er veel aandacht wordt besteed aan overgewicht in zorg en samenleving, blijft ondervoeding vaak onderbelicht. Maar de gevolgen kunnen net zo ernstig zijn, aldus epidemioloog Emiel Hoogendijk.

Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 4 ouderen risico loopt op ondervoeding. Dit betekent dat ze onbedoeld gewichtsverlies hebben, onder andere door te weinig voedsel of te weinig voedzame stoffen, met name energie en eiwitten.

Hoogendijk pleit ervoor dat ondervoeding onder ouderen dringend hoger op de beleidsagenda komt. Dit probleem komt nog te vaak voor in ons land, vooral in zorginstellingen en ziekenhuizen. Hoewel zorgverleners zich bewust zijn van de risico’s van ondervoeding, wordt na signalering van ondervoeding soms onvoldoende actie ondernomen vanwege andere medische prioriteiten of onduidelijkheid over wie verantwoordelijk is voor het voedingsbeleid. Er zijn goede richtlijnen voor zorgverleners, maar die worden onvoldoende in de praktijk gebracht.

Ondervoeding kan ernstige effecten met zich meebrengen in een korte tijd. Gewichtsverlies leidt bij ouderen snel tot afname van de spiermassa, wat functionele gevolgen kan hebben zoals minder bewegen en slechter lopen. De conditie wordt minder, de botten verzwakken en de kans op vallen neemt toe.

Hoogendijk benadrukt dat het belangrijk is om ervoor te zorgen dat de spierkracht en spiermassa op peil blijven met goede voeding en voldoende fysieke activiteit. Voorkomen en behandelen zijn twee verschillende dingen. Als iemand al ondervoed is, is bewegen juist niet het eerste doel. Het terugwinnen van spiermassa op latere leeftijd is echter niet eenvoudig.

Bron: Amsterdam UMC